Reisverslag Berlijn 2008


Berlijn stond al een tijd op ons verlanglijstje en we hebben besloten om er nu maar eens een lang weekend heen te gaan. Berlijn is een fascinerende stad, een stad waar je niet om de geschiedenis heen kunt, een stad waar oud en nieuw met elkaar verweven zijn, een stad waar je heel goed kunt winkelen en uitgaan. Kortom, wij vinden het een aanrader!


Klik op het onderstaande plaatje om onze foto's te bekijken.
 
 
   

Een stukje geschiedenis Berlijn is de hoofdstad van Duitsland. Het is een metropool en de grootste stad van het land met ruim 3,4 miljoen inwoners. Het is tevens één van de grootste steden van de Europese Unie en geldt als één van de grootste culturele, politieke en wetenschappelijke centra. De stad is bekend vanwege het hoog ontwikkelde culturele leven (festivals, nachtleven, musea, kunsttentoonstellingen enz.) en de liberale levensstijl, moderne tijdgeest en de lage kosten. Bovendien is Berlijn één van de groenste steden van Europa, 18% van Berlijn bestaat uit natuur en parken en 7% uit meren, rivieren en kanalen.

Ooit was dit heel anders! Rond 1230 is de stad Berlijn-Cölln gesticht, Berlijn bestond toen dus eigenlijk uit twee steden. In 1307 besloten de twee gemeenschappen samen te gaan en in 1400 hadden de plaatsen in totaal ongeveer 8000 inwoners. Berlijn lag aan de ene kant van de rivier de Spree en Cölln aan de andere zijde. De beide stadsdelen werkten samen maar hadden wel een aparte bestuursraad. In 1448 verloor Berlijn-Cölln zijn zelfstandigheid na een beleg van 6 jaar. Frederik II voegde de stad bij zijn rijk en bouwde zijn paleis in Cölln.

Uit de periode voor 1650 is nagenoeg niets aan woonhuizen bewaard gebleven behoudens enkele gewelven. Oorzaak hiervan zijn diverse grote branden waarbij nagenoeg de gehele stad tot de grond afbrandde. Na de branden werden wel de kerken herbouwd maar in de op dat moment heersende bouwstijl. Ook het Rathaus is meerdere malen herbouwd, maar waarschijnlijk niet op dezelfde plaats als het oorspronkelijke. 

Rotes Rathaus Berlin 1900
 

Hierna volgde een tijd dat de Grote Keurvorst Frederik Willem veel voor Berlijn heeft gedaan. Stadsmuren, grachten, vestingen e.d. werden aangelegd gedurende de Dertigjarige Oorlog. Moerasgebieden werden drooggelegd en hier werden nieuwe wijken op gebouwd. De beroemdste straat in Berlijn werd reeds in 1647 ontworpen, Unter den Linden. Door de aanleg van vestingwerken werd de laan in 1673 naar zijn huidige vorm verlegd.

Onder koning Frederik de Grote werd de stad verder uitgebreid en heeft de koning zich daarnaast toegelegd op het verfraaien van de reeds aanwezige bruggen en Unter den Linden. Er zou een enorm plein worden aangelegd maar door de oorlog werd slecht een klein plein verwezenlijkt. De Brandenburger Tor is het resultaat ervan alhoewel oorspronkelijk het ontwerp een eenvoudige barokke poort was. De huidige Brandenburger Tor dateert van 1791, een ontwerp naar klassiek Grieks voorbeeld. Veel groter dan de eerste Tor moet deze nieuwe het idee geven van het betreden van een tempel als de Akropolis.

Tussen 1819 en 1840 groeide het inwonerstal en nieuwe huizen waren nodig. Binnen de stadsmuren werden onbebouwde stukken land rap volgebouwd. In de 19e en 20e eeuw zijn de stadsmuren en grachten afgebroken en gedempt vanwege het verlies van hun functie en de verwoestingen in de Slag om Berlijn aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. De grandeur van de stad Berlijn verdween en ook de opdeling van de stad in Oost en West had grote gevolgen door de ontwikkeling en wederopbouw. Vooral het gebrek eraan in het DDR-gedeelte. Pas na de Val van de Muur in 1989 kwam de ontwikkeling in Oost-Berlijn op gang. De stad zocht naar de sfeer van de twintiger jaren, voor de Tweede Wereldoorlog, een bruisende metropool met een gevarieerd uitgaansleven.

Verschillende ontwerpers hebben geprobeerd de sfeer te creëren met de vierkante woonblokken met binnenplaats langs de Friedrichstrasse. De binnenplaatsen waren indertijd een centrum van leven en dat is getracht terug te krijgen met wisselend succes. 

Friedrichstrasse Berlin 1900
 

Tegenwoordig is Berlijn een stad met 3.4 miljoen inwoners van allerlei komaf. De vroegere problemen van verdediging hebben plaatsgemaakt voor die van verpaupering en sociale achteruitgang. Ontwikkeling van een stad als Berlijn heeft derhalve een compleet andere invalshoek nodig dan onder de grote vorsten van weleer. Pracht en praal zullen niet de prioriteit hebben…..
 
En dan nu wat over onze ervaringen en belevenissen in Berlijn!

Vrijdag
Na een voorspoedige reis per eigen auto, wat heel goed te doen is, kwamen we in de namiddag aan in Berlijn. Onderweg niet zo’n geweldig weer, veel regen en zelfs sneeuw en hagel gehad maar we laten het weer ons weekend niet beïnvloeden. We maken er gewoon wat van! Het hotel, Art’Otel Berlin Mitte, is echt geweldig! Op internet zag het er al heel goed uit maar in werkelijkheid nog meer. Heel kleurig en modern en het hing vol met werk van Andy Warhol.

Art’Otel
 

Na het inchecken, gingen we eerst de auto in de parkeergarage zetten. Dit was op zich al een hele belevenis! Je ging met een heel klein liftje, auto past er net in, naar beneden en daar zijn dan negen parkeerplaatsen. Vijf hiervan zijn vaste plaatsen en vier zijn heel vreemd. Tenminste, wij hadden het nog nooit ergens gezien. Vier plaatsen waren stalen panelen waar je je auto op moest zetten en die konden worden verschoven. Dit was nodig want de vijf andere plaatsen lagen daarachter (zie foto).

Schuiven met je auto…
 

We zijn even naar de kamer gegaan, die was ook heel gaaf, toch heel anders als de doorsnee hotelkamer. Erg strak, kleurig en met designmeubelen ingericht. En ook hier kunst van Andy Warhol aan de muur. We zijn hierna wat gaan drinken aan de bar en daarna hebben we al een heel stuk van de Kurfürstendamm, de grootste winkelboulevard van Berlijn, afgelopen. We hebben de Gedächtniskirche al gezien en ook op de Europaplatz zijn we al geweest.

De Gedächtniskirche is een beroemde kerk, gebouwd in 1895, gelegen op het Breitscheidplatz aan het begin van de Kurfürstendamm. De kerk werd stuk gebombardeerd in de Tweede Wereldoorlog, alleen een stuk van de kerktoren bleef overeind staan. De kerk werd bewust niet gerestaureerd. In plaats daarvan liet het stadsbestuur er tussen 1951 en 1961 een moderne kerk naast bouwen. De Gedächtniskirche wordt tegenwoordig beschouwd als een monument voor de vrede.

Gedächtniskirche
 
Niet zo veel honger na al dat snoepen en broodjes van onderweg, dus even bij de Mac wat gegeten. Zelfs de inrichting van de Mac is hier heel modern en strak, heel anders als in Nederland. De eerste indruk van Berlijn: hele moderne stad, veel kunst, maar ook hele fraaie oude gebouwen. Je kunt hier veel cultuur bekijken. dit vinden wij erg gaaf. Er is hier toch een belangrijk stuk geschiedenis geschreven!!!

Morgen gaan we eerst wat verder kijken op de Kurfürstendamm en KaDeWe (Kaufhaus Des Westens) bekijken en verder zien we wel. Zondag zijn de winkels niet open en dan gaan we wat meer culturele dingen doen zoals de Potsdamer Platz (met restanten van de muur) bekijken, naar Checkpoint Charlie, Brandenburger Tor, de Reichstag en wat we nog meer qua tijd kunnen bekijken.

Zaterdag
Vandaag eerst met de benenwagen naar KaDeWe gegaan. Dit is een warenhuis maar dan niet zo maar één. Het is het grootste warenhuis in Europa met een verkoopoppervlakte van 60.000 m2 en meer dan 380.000 verschillende (veelal luxe) artikelen. Wat hier vooral ontzettend gaaf is, is de ‘Feinschmeckeretage’ met een grote hoeveelheid verschillende delicatessen en exclusieve eilanden waar men ook kan eten. We zagen er artikelen.……zo duur!!! Een fles whisky van € 5500,00, een blikje kaviaar van € 475,00 en ga zo maar door. Je keek hier echt je ogen uit, ook op de rest van de etages. Inderdaad heel veel luxe artikelen met bijbehorend prijskaartje maar dat leek er niet toe te doen want er werd flink verkocht!!

KaDeWe
 

Daarna zijn we nog over de Kurfürstendamm gelopen richting het Europa Center. Het was bijna de hele tijd droog maar toen begon het toch weer te regenen. We zijn even terug naar het hotel gegaan om de goede camera te halen en hebben toen een taxi genomen richting Mitte. We zijn hier naar een overdekt winkelcentrum geweest, Potsdamer Platz Arkaden. Hier zitten 120 winkels onder één dak. Er waren wel een aantal leuke winkels maar het merendeel was toch weer modezaken.

Potsdamer Platz Arkaden
 

Hierna zijn we naar een andere bijzondere attractie op de Potsdamer Platz gaan kijken. Een staaltje architectuur uit de 21e eeuw, het Sony Center van Helmut Jahn. Het Sony Centre is spectaculair. Zeven futuristische gebouwen staan rond een ovalen overdekte binnenplaats. De dakconstructie is het paradepaardje van het gebouw. Een tentdak bestaande uit banen stof overspant de ruimte tussen de gebouwen. De banen zijn met ankers aan een enorme metalen ring die op de omringende gebouwen ligt, bevestigd. Erg gaaf om te zien, binnenin zie je o.a. een IMAX bioscoop, een filmmuseum en natuurlijk het Sony Center. Wat ook heel gaaf was, was dat ze een stuk van de Kaisersaal, wat al heel oud is, hadden verwerkt in dit supermoderne gebouw. Die tegenstellingen zijn heel leuk om te zien.

Sony Centre
 

De Kaisersaal maakte onderdeel uit van het beroemde Hotel Esplanade dat tot 1944 aan de Postdamer Platz stond. Het hotel werd in 1907 gebouwd en bood onderdak aan mensen als Charlie Chaplin en Greta Garbo. In de Kaisersaal hield Keizer Wilhelm II (de laatste keizer van Duitsland) begin twintigste eeuw zijn exclusieve Herenavonden.

Een groot deel van het hotel werd in 1944 verwoest. Een klein deel bleef staan en deed tot de bouw van de Berlijnse muur dienst als restaurant en danszaal. Na de bouw van de muur stond het gebouw in het niemandsland tussen oost en west. In 1972 gaf de DDR-leiding toestemming om in het gebouw scenes op te nemen voor de film Cabaret met Lisa Minelli. In 1986 mocht Wim Wenders er opnamen maken voor ‘Ein himmel über Berlin’.

Na de val van de muur werden de resten van Hotel Esplanade onder monumentenzorg geplaatst. Met name de al die jaren volledig in tact gebleven Kaisersaal wordt als bijzonder cultureel erfgoed gezien. Het gebouw stond echter in de weg bij het opnieuw inrichten van de Potsdamer Platz. Bouwers wilden het pand afbreken, maar dat mocht niet van de politiek.

Uiteindelijk werd een compromis gevonden. De Kaisersaal en de eveneens behouden gebleven ontbijtzaal zouden worden geïntegreerd in het Sony Centre. Daarvoor moesten de hotelresten wel 75 meter worden verplaatst. De ontbijtzaal werd in vijfhonderd stukken uiteen genomen en later weer opgebouwd. Met de Kaisersaal kon dat niet. Die moest in zijn geheel worden verplaatst. De zaal werd door een constructie met luchtkussens van de grond getild en naar zijn nieuwe plek gebracht. De operatie kostte 75 miljoen DM.

Kaisersaal
 

De hotelresten maken nu deel uit van het Sony Centre. De Kaisersaal wordt verhuurd voor bijzondere gelegenheden. Kaiser Wilhelm II kijkt vanaf een groot schilderij toe. Hij zal zich thuis voelen, want de inrichting is in honderd jaar nauwelijks veranderd. In de ontbijtzaal is het bekende Café Josty gevestigd.

We zagen toen we een stukje door waren gelopen bordjes staan met Checkpoint Charlie, een voormalige controlepost in de Berlijnse Muur, en besloten om door te lopen. Checkpoint Charlie was voor buitenlanders de enige doorgang over de weg naar Oost-Berlijn. Na de val van de Muur (1989) werd Checkpoint Charlie opgeheven en niet veel later, in 1990, werd de gehate grenspost met de grond gelijk gemaakt. Het wachthuisje wat je vandaag de dag ziet is een kopie welke in 2000 is neergezet. Checkpoint Charlie is één van de weinige tastbare herinneringen aan de Koude Oorlog. Vlak na Checkpoint Charlie is het Haus am Checkpoint Charlie, ofwel het Mauermuseum, een museum gewijd aan de Muur met onder meer attributen die Oost-Berlijners gebruikten bij hun vlucht. Er is ook een shop waar je o.a. stukjes van de muur kan kopen, echt zegt men want je krijgt er een certificaat bij.

Checkpoint Charlie
 

We hadden na nog een stuk doorgelopen te zijn, eigenlijk geen idee meer waar we zo ondertussen waren! Op een gegeven moment zagen we in de verte de Fernsehturm en zijn die kant verder opgelopen. We kwamen bij een brede weg uit en bij een bushalte zagen we toen op het kaartje dat we een aardig eind van ons hotel af waren. We hebben hier toen maar weer een taxi genomen naar het hotel.

In het hotel hebben we eerst internet genomen, een bericht zitten maken en geplaatst, foto’s gekeken en daarna zijn we ons een beetje gaan opknappen om te gaan eten. We zijn weer naar de Ku’damm gelopen en zijn bij Maredo gaan eten. Een heerlijke, malse Argentijnse steak zoals we van Maredo gewend zijn. Op de terugweg naar het hotel kwamen we een Duitse Kneipe tegen en daar hebben we een paar biertjes achter over geslagen en hebben we zitten ‘genieten’ (maar niet heus) van gave Duitse muziek!!!

Morgen gaan we met de auto Berlijn verder verkennen want we hebben vandaag zoveel gelopen en af en toe toch regen en…….onze kuiten voelen aan als een paar stukken van de Berlijnse Muur!! We gaan dus eerst een spelletje doen……schuiven met auto’s in de garage!

Zondag
Vandaag ziet het er heel zonnig uit maar er ligt wel sneeuw op de auto’s. We gaan met de auto op pad om een aantal bekende dingen te bekijken en gaan dus eerst proberen om weer uit de garage te komen. In de garage drukken we de knop in en ja hoor…..de eerste auto schuift weg! Echt gaaf, nog nooit eerder ergens gezien. Met de tweede knop schuiven we het andere paneel ook weg en Willem kan de auto er uit rijden, de lift in en naar boven.

Parkeergarage Art’Otel
 

We rijden eerst naar de Brandenburger Tor. Dit is de enige stadspoort van Berlijn die nog overeind staat. De poort werd gebouwd in 1788 en bestaat uit een zuilengalerij van 26 meter hoog en 66 meter breed. Het beeld op de poort, een strijdwagen met vier paarden waar Victoria, de Griekse Godin van de overwinning in zetelt, is een kopie want het origineel ging verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog. De poort is ook een monument van deling en hereniging. In 1961 werd bij de Brandenburger Tor begonnen met de bouw van de Muur en het was ook de plek waar de Muur voor het eerst viel.

Brandenburger Tor
 

We parkeren de auto op de Laan van de 17e Juni en lopen naar de poort toe. Er onder door en dan komen we op Unter den Linden. Dit is de voormalige hoofdstraat van Oost-Berlijn. Vroeger was het de praalweg van de Pruisische koningen en Duitse keizers, later werd het de straat van het communistische Oost-Duitsland. Er staan hier prachtige gebouwen zoals de Berlijnse Staatsopera en het paleis van keizer Wilhelm I (1797-1888).

Het was echt ontzettend koud en we zijn eerst even een kop koffie gaan drinken bij Starbucks, die zie je hier overal. Toen weer verder gelopen over Unter den Linden. We kwamen een Peugeot zaak tegen en daar stonden een paar zeer futuristische wagens! Even binnen gekeken. Ze verkochten ook allemaal andere dingen, peper- en zoutmolens, koffiemolens, T-shirts, tassen, horloges en nog veel meer. Allemaal van het merk Peugeot. Langs de andere kant teruggelopen naar de Brandenburger Tor.

Het volgende doel is het monument voor de vermoorde Joden in Europa. Het Holocaust-Mahnmal is in mei 2005 geopend voor publiek en bestaat uit 2711 donkere betonblokken die allemaal even lang zijn maar in hoogte van elkaar verschillen. Het monument meet bijna drie voetbalvelden. Onder het veld met de blokken is een expositieruimte ingericht. De Amerikaanse architect Peter Eisenman heeft het monument ontworpen. Het veld met de golvende blokken roept volgens hem een gevoel van desoriëntatie en isolement op en is symbolisch voor de ervaringen van de Joodse bevolking tijdens het nazibewind.

Holocaust-Mahnmal
 

Het volgende wat we gaan bekijken ligt ook op loopafstand. Het is de Reichstag, het parlementsgebouw van Duitsland gelegen aan de Platz der Republik. In 1933, een maand na de machtsovername van Hitler, is de Reichstag in brand gestoken. De Nederlander Marinus van der Luit, werd hiervoor gearresteerd maar of hij de brand ook daadwerkelijk gesticht had, is nooit duidelijk geworden. Na de hereniging van Oost- en West-Duitsland is de Reichstag gerestaureerd en sinds 1999 zetelt het Duitse parlement hier weer. Op het oude gebouw is een enorme glazen koepel gezet die de modernisering weergeeft die momenteel in Berlijn aan de gang is. De toegang is gratis maar wij zijn er niet ingegaan want we stond een enorme rij en met die kou hadden we echt geen zin om daar in te gaan staan.

Reichstag
 

We lopen terug naar de auto en we rijden nu richting de Fernsehturm. Dit is de televisietoren van het voormalige Oost-Berlijn. De toren is 368 meter hoog en daarmee het hoogste gebouw van Berlijn. De toren is gebouwd in 1969. Met een lift kun je binnen 40 seconden 200 meter de lucht in. Je hebt dan een prachtig uitzicht over Berlijn. Alleen ook hier weer een enorme rij en ook hier hadden we geen zin om daar in te gaan staan. We zullen echt nog eens terug moeten!

Fernsehturm
 

We rijden verder en stoppen onderweg regelmatig omdat we prachtige, enorm grote en oude gebouwen zien staan, bijvoorbeeld het symbool van Joods Berlijn, de Neue Synagoge. Moesten natuurlijk allemaal op de gevoelige plaat! Het is prachtig om te zien hoe ze oud met nieuw combineren. We zagen bijvoorbeeld een gebouw wat al heel oud was en daarop zat een nieuw glazen dak wat doorliep in een ernaast gelegen heel nieuw glazen gebouw. Ze hebben geprobeerd om de oude gebouwen zoveel mogelijk te laten staan en te restaureren maar sommige delen waren niet meer te redden. Ze hebben dit echt schitterend opgelost!

Neue Synagoge
 

We rijden over de Laan van de 17e Juni naar een heel ander deel van Berlijn maar stoppen eerst nog even bij de Siegessäule. De Siegessäule (overwinningszuil) is een monument naar ontwerp van Heinrich Stracks. Aanleiding tot de bouw was de overwinning van Pruisen op de Denen in de oorlog van 1864. Toen de bouw van de zuil was afgerond waren er inmiddels nog meer overwinningen behaald in andere oorlogen (Oostenrijkse-Pruisische oorlog en de Frans-Pruisische oorlog). Vanwege deze laatste overwinningen werd op de zuil een bronzen beeld geplaatst. Het is een verguld bronzen beeld dat Victoria voorstelt en is 8,3 meter hoog en weegt 35 ton.

Siegessäule
 

De Siegessäule bestaat uit een roodkleurig fundament met daarop een cirkelvormige ‘zaal’ omgeven door pilaren. In deze zaal is op de solide binnenkern een glasmozaïek te vinden die ontworpen is door Anton von Werner. De zuil zelf bestaat uit 4 blokken van zandsteen, gedecoreerd met kanonslopen die in de voorgaande oorlogen waren veroverd op de vijanden. In het binnenste van de zuil bevindt zich een wenteltrap van 285 treden naar het uitzichtplatform, vanwaar men uitzicht heeft op Berlijn.

Het volgende doel is Slot Charlottenburg, het grootste paleis van de stad. Het ligt in het stadsdeel Charlottenburg helemaal in het westen van Berlijn. Slot Charlottenburg werd opgeleverd in 1699. De opdracht voor de bouw werd gegeven door Sophie Charlotte, de vrouw van de Pruisische keizer Frederik I (1657-1713). In de Tweede Wereldoorlog werd het paleis bijna helemaal vernietigd. Het is echter weer volledig gerestaureerd en ziet er tegenwoordig prachtig uit. Het is echt ongelooflijk groot, niet normaal!

Slot Charlottenburg
 

Op de terugweg naar het hotel besluiten we nog even door te rijden naar een heel apart blok kantoorgebouwen vlakbij Checkpoint Charlie. De Milanese architect Aldo Rossi ontwierp de wijk rond de Charlottenstrasse. Uit de grijze massa duiken ineens groene, rode, gele en oranje kantoorpanden op. Een bont geheel! We lopen een zijstraat in en zijn ineens weer bij Checkpoint Charlie. Er is hier nog een prikkeldraad afscheiding waar een schutting voor is gezet waarop je allerlei afbeeldingen ziet over Oost- en West-Berlijn. Ook staan er allemaal verkopers met koopwaar zoals Russische legermutsen, legerpetten, DDR-onderscheidingen etc. Koop deze niet, de meeste van deze artikelen zijn ‘made in Hongkong’.

Charlottenstrasse
 

En nu gaan we echt terug naar het hotel. De auto weer in de parkeergarage, ditmaal op een schuifpaneel en naar de kamer. Eerst even een kop warme chocolademelk gemaakt om op te warmen. Foto bekeken en ja, toen weer richting de Ku’damm gelopen om te gaan eten. Ditmaal bij een Italiaan gegeten. Een leuk klein zaakje vlak bij het Europa Center. Na het eten wilden we nog wat gaan drinken en zijn weer in de Duitse kroeg vlakbij ons hotel beland. Na een paar biertjes zijn we naar ons hotel gegaan. Na een lekker warm bad, de koffer weer ingepakt, morgen weer naar huis.

De beer voor het Art’Otel
 

Maandag
Na een lekker ontbijt hebben we uitgecheckt en voor de laatste keer even gespeeld in de parkeergarage met de schuifpanelen. We zijn na de auto ook even gevoerd te hebben, op ons gemak gaan rijden. Het weer was goed en we zijn regelmatig gestopt om de benen te strekken of wat te eten en drinken. Ik heb bijna de hele weg naar huis gereden omdat Willem zijn rug weer lekker zeer deed. Daardoor hadden we ook bijna niet kunnen gaan. Gelukkig heeft hij er in Berlijn verder weinig last van gehad maar misschien door moeheid en veel zitten dat het toch weer verslechterd. We waren eind van de middag thuis en waren moe maar voldaan! Het was een interessant weekend, Berlijn is een mooie stad met veel tegenstellingen van oud en nieuw, nogmaals….wij vinden het een aanrader!



Geen opmerkingen:

Een reactie posten